Chciałbym polecić lekturę kilku malutkich, ale bardzo treściwych książeczek. Traktują one o błędach logicznych, błędach w rozumowaniu, błędnym wyciąganiu wniosków oraz argumentacją pozamerytoryczną (niemerytoryczną). Po ich przeczytaniu każdy z nas sobie może uświadomić, jak często - bez zamiaru - takie błędy popełnia. Ich świadomość to jedno, ważniejsze, aby je wdrożyć w życie i unikać. Dzięki temu możemy uniknąć wielu nieporozumień. Oto te książki:
Błędy ateistów. 60 najczęstszych pomyłek logicznych - Jan Lewandowski
Przeciw ateistom. 52 odpowiedzi na najczęstsze zarzuty ateistów i antyklerykałów - Jan Lewandowski
100 pytań do ateistów - Jan Lewandowski
Wymienię tylko kilka najczęściej spotykanych błędów. Po więcej - i z przykładami - zapraszam do lektury. Dodam, że są tam elementy humorystyczne, czyta się przyjemnie, a do tego uzbraja nas do apologetycznej dyskusji (nie tylko) z ateistami.

Argumentum ad ignorantiam (argument odwołujący się do niewiedzy) - Popełniamy go wtedy, kiedy każemy komuś coś wykazać, a jak tego nie zrobi to uznajemy, że jest tak jak my twierdzimy. Świetnym przykładem jest teoretyczna dyskusja dwóch astronomów kiedy mówi do drugiego "udowodnij, że liczba gwiazd jest parzysta", kiedy tamtem nie potrafi, to ten pierwszy odpowiada "ha! czyli tak jak mówiłem jest nieparzysta!".

Argumentum ad personam (zwany także ad hominem) - Popełniamy go wtedy, kiedy zamiast dyskutować z tym, co ktoś mówi skupiamy się na dyskredytowaniu (czy o zgrozo atakowaniu) osoby z którą rozmawiamy, a nie na tym co ona mówi.

Argumentum ad numerum - argument do liczby - Popełniamy go wtedy, kiedy zamiast wykazać, że jest tak, jak mówimy, to powołujemy się na to, że wiele ludzi (nawet większość) tak myśli.

Argumentum ad misericordiam - argument do emocji - Popełniamy go wtedy, kiedy działamy wobec emocji a nie rozumu drugiej osoby. Przykład: "Nie chcesz wysokich podatków, aby nakarmić głodne dzieci? O ty morderco!".

Falsedilemma - fałszywy dylemat - Popełniamy go wtedy, gdy sugerujemy, że rozwiązania są tylko dwa, kiedy tak naprawdę jest ich więcej. Przykład: "Istnieje albo Bóg, albo ewolucja", a może istnieć jedno i drugie (przy czym To pierwsze na pewno istnieje).

Red herring - fałszywy trop - Popełniamy go wtedy, kiedy zmieniamy to dyskusji na rzecz poboczną, często nieistotną.

Ignoratio elenchi - nieznajomość zarzutu - Popełniamy go wtedy, kiedy nie zapoznaliśmy się z argumentem drugiego rozmówcy i dyskutujemy nie z tym, co on powiedział, ale z tym, co my sobie sami wyobraziliśmy. Często to prowadzi do niekończących się rozmów pełnych nieporozumień.

Zachęcam do czytania. To się czyta z wypiekami na twarzy, podobnie jak długi rachunek sumienia, gdy sobie uświadamiamy, że nie jesteśmy tacy "święci". Czasami wymaga skupienia, ale warto - forum nam za to kiedyś podziękuje.

Znacie podobne książki, materiały, filmy, etc. godne polecenia, przemyślenia? Albo sposoby na skuteczną komunikację i docieranie do człowieka? Podzielcie się.

PS. Jeśli ktoś odebrał to pod swoim adresem, to niech się uspokoi, to jest pod adresem każdego z nas.
Jeśli ktoś chciałby mi nawrzucać i punktować błędy tego typu, to proszę śmiało, ale żeby to miało porządek to albo w prywatnej korespondencji, albo w odpowiednim wątku (nie tutaj), tam gdzie sytuacja zaistniała.

Jak wiele z tych błędów można zarzucić Jezusowi, z ewangelii?

Bóg jest doskonały, nie może popełniać błędów.

spójrz jak ateista.

To nie ma sensu. Równie dobrze gdybym na pytanie "Ile to 2+2?" odpowiedział "4", a z drugiej strony ktoś mi powiedział "Spójrz jak nieuk.". Pchanie się na siłę w błąd nie ma sensu.. Prawa jest jedna i absolutna, skąd byśmy nie patrzyli mamy o niej mówić taka, jaka jest.

ok, niech tak będzie. Pozdrawiam i przepraszam.

Nie znam książek pana Lewandowskiego, ale jeśli stamtąd zaczerpnąłeś definicje argumentów, to są w nich pewne nieścisłości, wręcz błędy. Może to kwestia Twojego opisu. W każdym razie potknięcia są.
Argumentum ad misericordiam jest zdefiniowane zbyt szeroko. Nie polega na odwołaniu do dowolnych emocji (czyli np. wściekłości) w kontraście do rozumu. Polega zaś na wykorzystaniu jednego typu emocji - współczucia lub litości.

Co do tego, czy Jezus posługiwał się typowymi sztuczkami erystycznymi - nie tropiłam. Są generalnie nieetyczne, niemerytoryczne. Można natomiast ładnie pokazać mechanizmy argumentacji. Moje ulubione proste ćwiczenie: analiza kuszenia Chrystusa na pustyni.

Generalnie polecałabym w kwestiach argumentacji, lojalnej lub nie, literaturę niewyznaniową. Mechanizmy są wspólne.
Elementarz: Schopenhauer, "Erystyka, czyli sztuka prowadzenia sporów".

Dziękuję za zwrócenie uwagi. Przyznaję, pisząc to wiedziałem, że misercordiam odnosi się do współczucia/miłosierdzia. W książce jest drobna nieścisłość (są tam takie, dlatego napisałem, że trzeba czytać uważnie i warto samemu sprawdzić znaczenia słów), bo w opisie jest komentarz, że chodzi o uczucia, ale w przykładzie jest podane granie właśnie na wspomnianym współczuciu. Zastanawiałem się, ja kto zredagować, bo z jednej strony gra na każdym z uczuć jest nieuczciwa, a nie tylko na litości. Z drugiej strony, gdy się poszuka hasła "błąd logiczny odwołujący się do uczuć" pokażą nam właśnie "argumentum ad misericordiam". Wydaje mi się, że nie ma nazwy takiego błędu logicznego, która by się odnosiła bezpośrednio do uczuć. Zamiast tego używa się nazwy odnoszącej się do litości, a w praktyce przywołuje się ten błąd wytykając granie na emocjach. Chciałem to pogodzić i nie zawężać tematu, dlatego podałem ogólną definicję. Ale jeśli ktoś zna bardziej precyzyjną nazwę na ten błąd, to dobrze byłoby tu tutaj napisać.


Kolejna ciekawa uwaga. Przyznam, że pisząc wątek miałem na biurku 4 książki, czwartą była właśnie wspomniana "Erystyka, czyli sztuka prowadzenia sporów" Schopenhauera. Jednak w książce "Błędy ateistów. 60 najczęstszych pomyłek logicznych" Jana Lewandowskiego treści Schopenhauera są zawarte i wydaje mi się w bardziej przystępny i zorganizowany sposób.

Drugą rzeczą był sam tytuł "Erystyka". Erystyka to nieuczciwa dyskusja. W niej nie chodzi o to, aby znaleźć prawdę, ale żeby wyszło tak, jak mi się wydaje, albo jak ja chcę, żeby wyszło. Nie chciałbym mieć ludzkich sumień na sumieniu, dlatego szczególnie w miejscu katolickim wolałem jej nie podpowiadać.

Gdybym chciał poprawić jakość rozmów w środowisku zdominowanym przez ateistów, to jak najbardziej bym im polecił Schopenhauera - mimo "erystyki" zawartej w nazwie nie odebrałem tej książki jako elementarza małego oszusta. Jak się nauczą unikać błędów i poznawać prawdę, to tym większa szansa, że odnajdą Boga.

Rzecz zależy może od punktu widzenia, intencji. "Erystyka" Schopenhauera jest elementarzem małego oszusta - jeśli chcesz się uczyć, jak (niecnie) wpływać na innych, albo jest podręcznikiem uodparniającym, demaskującym, jeśli chcesz wiedzieć, jak mogą Tobą manipulować.
Generalnie jednak erystyka polega na posługiwaniu się argumentami pozamerytorycznymi. Wygrać bez względu na prawdę (tzw. materialną). Per fas et nefas.

Jeszcze coś. Argumentum ad personam to niekoniecznie to samo co ad hominem.

Masz czas, to poszukaj sobie też "Sztuki argumentacji" Szymanka. To są dwie książki. Słownik i ćwiczenia. Moim zdaniem niełatwe.

Coś w tym jest, pewnie tutaj czynnik osobisty odegrał rolę. Mnie nie interesowało oszukiwanie, ale nazywanie próby oszustwa, czy zwykłych pomyłek po imieniu. Bo prawda jest taka, że te błędy są często popełniane z dobrymi intencjami, a nawet w podejmowaniu decyzji, które powinny być w naszym największym interesie. Może dlatego nie odebrałem jej jako elementarza małego oszusta. Druga rzecz, że ją stosunkowo dawno przeczytałem, a mówi się, że z czasem zapominamy to co nieprzyjemne. Z Janem Lewandowskim jestem bardziej na świeżo.

Tak, zgadza się. Ad hominem to nie to samo co ad personam. Osobiście je rozróżniam, ale w przestrzeni publicznej często słyszę mieszanie tych dwóch pojęć (to troszkę razi, ale trudno). Jednak ze względu na to, że powoływałem się na książkę, to zastosowałem jej nomenklaturę, której w tym konkretnym wypadku osobiście nie stosuję.

W takim razie krótko napiszę, że:
- ad personam to jest atakowanie człowieka a nie jego argumentów,
- ad hominem to jest przyjmowanie w dyskusji twierdzeń drugiego rozmówcy za prawdziwe, nawet wtedy, kiedy my sami się z nimi nie zgadzamy, a mimo to używamy ich, aby dowieść swojej tezy.

Nie słyszałem o książce Szymanka wcześniej, ale widzę próbkę tej książki w formie PDF. Zapoznam się z nią. Dziękuję za wskazanie jej.

najprostszy sposób manipulowania drugim człowiekiem to:

Natknąłem się na artykuł Jana Lewandowskiego, gdzie opisuje on z przykładami wiele błędów logicznych:
Najczęstsze błędy logiczne u racjonalistów i ateistów

Na prawicowym internecie agielskojęzycznym pojawił się trend pozycjonujący chrześcijaństwo jako "żydowski trik, oszustwo", to znaczy że Żydzi sztucznie stworzyli chrześcijaństwo by "goje czcili tam żyda". Wokół tej idei pojawiło się mnóstwo absurdów nowych-starych np że Św Paweł tak naprawdę jest twórcą chrześcijaństwa a Jezus Chrystus nigdy nie istniał. Najczęstszymi wyznawcami tej idei są byli protestanci, którzy nie chodzą już do swoich kościołów.

Nie wiem, czy to jest bardziej zabawne, czy bardziej przerażające. Chociaż to chyba zależy od praktycznych skutków tych andronów, oby to była rzecz marginalna. Co do prawej strony w USA, to z jednej strony wrzuca się tam kalumnie antykatolickie, a z drugiej strony wrzuca się rzeczy filosemickie.
W Polsce na prawą stronę też wrzucało się bajki, np. Wielka Lechia. Trzeba z cierpliwością takie głupoty obalać, źródeł do tego mamy bez liku. Jak się nie mylę to to się nazywa "zatrute źródło", ale nie jest to argumentacja pozamerytoryczna, tylko już technika manipulacji.

Dlatego ja jestem zwolennikiem by kult katolicki i nauka katolicka ściśle pozostawała w kościołach, salach katechetycznych oraz salach rekolekcyjnych, a nie przenosiła się masowo do internetu. W internecie Kościół zlewa się ze światem i z jego morzem głupot i bredni, które w ustach złej, ale inteligentnej osoby mogą zostać uformowane w przekonywujący argument.
Techniką stosowaną przez tych propagatorów tych teorii że chrześcijaństwo to "żydowska sztuczka" jest stwarzanie takowych treści a następnie blokowanie polemicznych komentarzy.

Jest nieprzypadkowe, że te teorie pojawiły się w angielskojęzycznym internecie, bo tam protestantyzm w dużej mierze przemienił się w syjonizm, czyli kult Żydów, wielu tzw "białych" to denerwuje i co głupsi z nich wysnuli wniosek że skoro pewne odłamy heretyckie chrześcijaństwa promują kult Żydów i ich państwa to znaczy że chrześcijaństwo tak zostało zaprojektowane przez Żydów 2 tysiące lat temu.

Ale czego się spodziewać po Amerykanach, są to ludzie może nie tyle głupi co o wąskich horyzontach i ze swojego podwórka wysuwają nieuprawnione generalizacje na cały świat w wielu dziedzinach.